بررسی ویژگی های فرش دستباف ایرانی

در گذشته فرش دستباف حرف اول را میزد و به عنوان پس اندازی برای آینده محسوب می شد که با گذشت زمان و کهنه شدن به ارزش آن افزوده شده و گرانبهاتر می شد.امروزه به دلیل قیمت گران فرش دستباف و مقایسه قیمت آن با فرش ماشینی توان خرید این فرش از عهده بسیاری از افراد بر نمی آید .

اما خرید فرش دست باف به این خاطر که عمر طولانی دارد و با پا خوردن به قیمت آن افزوده می شود و شما می توانید آن را به عنوان پس اندازی برای آینده در نظر بگیرید بسیار به صرفه است.

تاریخچه فرش دستباف

با توجه به تاریخچه کهنی که در تولید فرش دستباف ایرانی وجود دارد اکنون میتوان گفت محصول بافته شده بدست هنرمندان ایرانی جزء برترین و زیباترین نوع فرش در جهان است که این امر از نظر کارشناسان بین المللی فرش تائید شده است ولی با وجود آنکه در سال ۱۳۲۸ شمسی نخستین فرش های گره دار بعنوان پوشش اسب و یا در چادر صحرانشینان مورد استفاده قرار گرفته است و بعد در تولید این محصول پیشرفت های زیادی به دست آمده محققان معتقدند که آغاز شکوفایی هنر فرش بافی در ایران به قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی برمی گردد.

فرش‌های دستباف تاریخی

در میان فرش‌های مهم دستباف در تاریخ ایران می‌توان به فرش و قالی‌های ذیل اشاره کرد :

• قالی پازیریک : این فرش قدمتی ۲۵۰۰ ساله دارد و در اندازه‌های ۲۱۰ در ۱۸۳ سانتیمتر و با حدود ۳۶۰۰ گره بافته شده است.
• فرش بهارستان : معروف به فرش بهار خسرو که یک قالی بسیار عالی در زمان خسرو پرویز می‌باشد.
• قالی دستباف عصر صفوی : یکی دیگر از زیباترین قالی‌های دستباف ایرانی بوده که خلاقیت و نبوغ هنرمندان در زمان حکومت صفویان را نشان می‌دهد ، در این دوره قالیبافان با استفاده از طرح‌هایی در حدود ۱۵۰۰ تخته فرش و قالی از خود به جا گذاشته اند.
• قالی ترنج منظره حیوانات : یکی دیگر از فرش‌های ایرانی است که با زمینه قرمز رنگ و طرح‌های زیبایی ، تولید شده از ابریشم می‌باشد که موجب محبوبیت بالای آن شده است.
• قالی چلسی : یکی دیگر از فرش‌های زیبای جهان قالی چلسی است که در مجموعه فرش‌های موزه ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری می‌شود.

ویژگی های فرش دستباف ایرانی

فرش دستباف به عنوان کالای نمادین کشور ایران است تا جایی که وقتی نام فرش دستباف در سراسر دنیا به زبان می آید کشور ایران در ذهن ها تداعی می شود چرا که بهترین و زیباترین فرش ها در جهان فرش های دستباف ایرانی است.

درخشان بودن فرش دستباف

درخشان بودن و انعطاف پذیر بودن پرزهای «فرش» های دستباف از دیگر ویژگی های فرش دستباف خوب به شمار می‌رود . اگر پرزهای «فرش» دستباف خشن باشد تمیز کردن آن مشکل خواهد بود.

رنگ فرش دستباف

اگر انتهای پرزهای «فرش» دستباف دارای رنگی متفاوت با سطح رویی «فرش» دستباف باشد نشان از آن دارد که سطح روی «فرش» رنگ شده است و احتمال پس دادن رنگ وجود دارد .

مساله دیگر در مورد رنگ فرش دستباف است. برای اینکه خیالتان راحت شود که یک فرش دستباف مرغوبی خواهید خرید قبل از پرداخت وجه به فروشنده با یک دستمال نمدار روی قسمتی از فرش دستباف بکشید، اگر رنگ فرش دستباف مصنوعی باشد فرش به دستمال رنگ می‌دهد.

طرح های فرش دستباف

یک «فرش‌» دستباف ایرانی در سه قالب اصلی ترنج، خشتی و افشان بافته می‌شود که لچک ترنج بیش از همه طرفدار دارد و اکثر «فرش‌»هایی که در خانه‌های ایرانیان می‌بینید طرح ترنج است که حاشیه‌هایی پهن در اطراف و طرح‌های بیضی و دایره‌ای در میانه دارد و این طرح در «فرش» های دستباف، از معماری دوره اشکانیان الهام‌گیری شده است.

ابعاد فرش دست باف

از ویژگی های یک فرش دستباف این است که در فرش دستباف، چند سانتی متر اختلاف در ابعاد فرش در قسمت‌های بالا و پایین وجود دارد که در واقع این یکی از مشخصات فرش دستباف است و عیب به شمار نمی‌رود، اما در صورتی که در قالیچه های کوچک به چشم می‌آید. با تا کردن فرش دستباف از قسمت میانی می‌توانید از تقارن آن اطمینان پیدا کنید.

وجود تقارن در فرش دستباف

تقارن رنگ از دیگر ویژگی های یک فرش دستباف است که باید به آن توجه کرد. هنگام خرید فرش دستباف به تقارن رنگ در قسمت های متقارن توجه کنید و حتما در نور طبیعی آن را بررسی کنید، این نکته را در نظر بگیرید که رنگ فرش دستباف در جهت خواب آن تیره تر به نظر می‌رسد. حواستان باشد که اشکال و هندسه طرح جایی ناتمام نمانده باشد.

ارزش فرش دست باف

فرش دستباف تنها کف پوشی است که بر اثر پا خوردن، نور و شست و شو زیبایی‌های آن مضاعف گردیده و هیچ گاه چشم نوازی خود را از دست نمی‌دهد که این یکی از ویژگی‌های فرش دستباف است. بالاخص اگر که فرش دستباف با استفاده از مواد رنگزای طبیعی رنگ شده باشد. فرش دستباف هر چه بیشتر پا بخورد و هرچه بیشتر بماند ارزش مالی و هنری‌اش بیشتر می‌شود.

الیاف استفاده شده در فرش دستبافت

از ویژگی های یک فرش دستباف این است که در بافت آن از  الیاف طبیعی استفاده شده است. یقین داشته باشید که چون مواد تشکیل دهنده فرش دستباف از طبیعت گرفته شده و به هیچ وجه از الیاف مصنوعی استفاده نمی شود به تامین سلامت جسمانی شما کمک خواهد کرد. باید گفت برخی الیاف مصنوعی برای بیماری‌هایی مانند آسم خطرناک اند، حساسیت بر انگیز بوده و برای کودکان نیز زیان آورند. اما الیاف طبیعی در فرش دستباف هیچگونه حساسیتی بوجود نمی‌آورند.

طرح‌ها و رنگ‌های متنوع فرش دستباف آرامش روحی و روانی شما را تامین و موجبات لذت بردن در زندگی را برای شما فراهم می‌نماید که این خود از ویژگی‌های یک فرش دستباف است. شما می‌توانید از میان هزاران طرح و نقشه رایج در فرش دستباف ایرانی و با رنگبندی‌های بسیار متنوع آنچه را که باب طبع شماست و از دیدن آن لذت می‌برید انتخاب نمایید.

سخن آخر

 

امروزه یکی از موارد بسیار مهمی که برای افراد به خصوص خانم‌های خانه‌دار حائز اهمیت است ، زیبایی و شکیل بودن طراحی داخلی خانه می‌باشد. با این حال خرید تجهیزات سنتی می‌تواند در این زمینه کمک شایانی به افراد بکند. در این بین خرید فرش دستباف ایرانی جزو آن دسته از مواردی است که افراد زیادی جهت تزیین خانه خود به آن پرداخته‌اند. دقت داشته باشید می‌توانید جهت داشتن خریدی خوب و درست ، با مشاوران فروش در این زمینه مشورت کنید و سپس اقدام به خرید این محصول کنید ، زیرا به دلیل تجربه‌ای که این افراد در زمینه خرید و فروش انواع فرش به خصوص نوع دستباف دارند می‌توانند شما را جهت انتخاب طرح و مدل آن راهنمایی کنند.

راهنمای خرید فرش دستباف ایرانی در سال 2022

فرش دستباف از دیرباز تا اکنون در خانه‌های ایرانی به جا مانده است و به یکی از موردعلاقه ترین لوازم خانه تبدیل شده است. این محصول گران قیمت که زیبایی آن در جهان، زبانزد عام و خاص است؛ یکی از اثرات هنری ایرانیان به شمار می‌ِآِید.فرش‌های دستباف در انواع مختلفی با طرح و نقوش متفاوتی وجود دارد که هر کدام زیبایی مثال زدنی دارد. از طرفی، قیمت این فرش نیز در بازه‌های مختلف قیمتی قرار دارد که بر اساس پارامترهایی، تعیین می‌شود. شما به عنوان خریدار فرش باید اطلاعات کافی در این باره داشته باشید. از سوی دیگر، به دلیل اهمیت زیاد این فرش، نیاز است که قبل از خرید فرش دستباف، نکاتی را درباره آن بدانید و با آگاهی از ویژگی‌های آن، اقدام به خرید کنید.

بررسی نکات لازم در راهنمای خرید فرش دستباف

فرش دستبافت ایرانی در میان تمام فرش های دستبافت کشورهای آسیای شرقی اصالت و برجستگی و همچنین اعتبار خاص خود را دارد. قدمت آن به آغاز دوره های قالیبافی بر می گردد. اگر قصد دارید فرشی را که تهیه می کنید برای سالهای زیادی از آن استفاده کنید، فرش دستبافت اصیل ایرانی بهترین انتخاب می تواند باشد.

بین فرش های دستبافتی که در کشورهای مختلف بافته می شود تفتوت های بسیار زیادی وجود دارد اما فرش دستبافتی که در ایران بافته می شود شناخته شده تر است.

برای مثال اگر به دنبال فرشی هستید که در نقشه ی آن گل زیاد به کار رفته باشد، می توانید فرش های دستبافت اصفهان و تبریز که تراکم متوسطی دارد را تهیه کنید یا اگر به دنبال فرش های با نقشه های هندسی که امروزه هم خیلی مد شده است، هستید، فرش یا گلیم هایی که در مناطق عشایری بافته می شود را می توانید تهیه کنید.
راهنمای کامل و جامع خرید فرش دستبافت    

در ادامه به لیستی از عواملی که قبل از خرید فرش باید در نظر داشته باشید، اشاره کرده ایم. در این مقاله به همراه ما باشید تا اطللاعات لازم را جهت خرید فرش دستباف به دست بیاورید.

در این مقاله همچنین چگونگی خرید یک فرش باکیفیت دستبافت که  بتوانید برای سالهای بسیار طولانی از آن استفاده کنید هم بطور کامل بررسی شده است. پس اگر به دنبال یک فرش دستبافت به عالی به تمام معنا هستید، ما را دنبال کنید.

هرچند که امروزه  دنیای مد درحال تغییر است اما فرش های دستبافتِ اصیل ایرانی از قرن ها پیش تا به اکنون در چیدمان و سبک خانه برجسته بوده اند؛ بنابراین ارزش دارد که فرش را با توجه به نسلهای بعدی انتخاب کنید.

 انواع فرش دستباف بر اساس جنس

انواع فرش دستباف بر اساس جنس به شرح زیر است:

• فرش چله ابریشم
• فرش چله پشم
• فرش تمام ابریشم
• فرش گل ابریشم
• فرش کف ابریشم

کدام طرح فرش دستباف را انتخاب نمایم؟

عموما بیشتر افراد وقتی به فرش دستباف می اندیشند یک فرش با زمینه قرمز و لاکی را متصور میشوند، که یک گل بزرگ با نام ترنج را در قلب آن قرار گرفته است و ۴ لچک یا همان (۳ گوش) در چهار طرف قالب قرار دارد و اطراف ترنج نیز با گل های زیبا مزین شده است. البته این طرح ها، طرح های قدیمی فرش دستباف می باشند و امروزه کمتر کسی فرش دستباف زمینه لاکی و قرمز خریداری می نماید. اما طرح های لچک و ترنچ قدیمی ترین و اصیل ترین فرش های ایرانی می باشد که در کشورهای خارجی به شدت طرفدار دارد.

اما فرش ایرانی، در طرح لچک و ترنج آن هم با زمینه لاکی و قرمز خلاصه نمی شود، طرح های اصیل دیگری نیز وجود دارند که برخی از آن ها در حال فراموش شدن می باشند. در این مطلب تصمیم داریم در مورد راهنمای خرید فرش دستباف صحبت نماییم تا بتوانید بهترین فرش مورد نظر خود را خریداری نمایید.

• اگر علاقه مند به فرش ریزبافت می باشید و می خواهید کف خانه خود را همانند یک باغ تزئین نمایید. قالی طرح لچک، شکارگاه، ترنج تبریز- قم و اصقهان، طرح ریز ماهی خوی و مرند میتواند بهترین گزینه برای این سبک انتخاب ها باشد.
• اگر به نقوش روستایی و ایلیاتی علاقه دارید، طرح هایی مانند گل و مرغ، درختی، پای شتر، درخت و انسان و انسان و حیوان بافته شده شهرهای فارس، خراسان شمالی، کردستان و گلستان می تواند از انتخاب های شما باشد. در این نوع طرح ها برخی از نمونه ها نیز وجود دارند که به دلیل درشت بافی با قیمت به نسبت کمتری به فروش می رسند.
• اگر به فرش های دستباف ساده و آرامش بخش علاقه دارید. قالی های کویری شهرهای یزد و کرمان می تواند بهترین انتخاب برای شما باشد. زمینه این فرش های دستباف برگرفته از طبیعت کویر به رنگ کرم، خاکستری و شتری می باشند. فرش های کف ساده نیز به فرش هایی گفته می شود که زمینه لچک و ترنج آن ها خالی از هر نوع نقش و نگار خاصی می باشد. فرش هایی مانند قاب قرآنی، راه راه و محرمات نیز از این نمونه فرش ها می باشد.
• اگر به فرش های دستباف مدرن علاقه مندید و می خواهید با فضای خانه و مبل هایتان که از نوع اسپرت می باشد همخوانی داشته باشد. بهترین گزینه برای شما استفاده از طرح های هندسی مانند میخانی، قابی، بته جقه و خشتی بافته شده شهرهای اصفهان، اراک و کاشان می باشد.
• اگر هم فرش دستباف ارزان قیمت می خواهید محرابی، ریزماهی و لچک ترنج استانهای زنجان، همدان و کاشان بافته شده با پشم کلفت بهترین گزینه برای خرید فرش دستباف ارزان قیمت خواهند بود.

فرش دستباف با الیاف تمام پشم
فرش دستباف که در بافت آن از الیاف پشمی استفاده شود؛ به آن تمام پشم گفته می‌شود. این نوع از فرش‌های دستباف، قیمت کمتری نسبت به سایر مدل‌ها دارند. نوع بافت در فرش‌های دستباف تمام پشم، درشت و بزرگ است و معمولا شاهد نقوش ظریف روی این نوع فرش نیستیم. علاوه بر این، وزن سنگینی دارند که یکی از معروف‌ترین مدل‌های فرش دستباف تمام پشم، به قالی خرسک معروف است.
فرش دستباف جنس چله پشم
یکی دیگر از انواع فرش‌های دستباف از نظر جنس، فرش چله پشم نام دارد. الیاف این فرش‌ها از پشم است اما پرژ آن‌ها از پشم نیست.
فرش دستباف با جنس تمام ابریشم
اما یکی از فرش‌های زیبا و ظریف دستباف، فرش تمام ابریشم است که زیبایی چشم نوازی دارد. الیاف به کار رفته در این فرش، از ابریشم است و بافت بسیار ریزی دارد. لطافت این فرش، به قدری زیاد است که اگر لکه‌دار شود هم می‌توانید با یک پارچه مرطوب و مقداری شامپو، آن را پاک کنید. فرش دستباف تمام ابریشم، قیمت بسیار بالایی دارد و جز فرش‌های لاکچری محسوب می‌شود.
فرش دستباف کف ابریشم
یکی از انواع فرش دستباف که افراد زیادی آن را دوست دارند. از طرفی، در زمینه فرش دستباف کف ابریشم، به جای پرز پشمی یا پرز کرکی از پرز ابریشمی استفاده می‌شود.

فرش دستباف از جنس گل ابریشم
این فرش ترکیبی از پشم و ابریشم است که بخش ابریشم آن، مربوط به گل و طرح‌ها و نقوش است. بخش پشم آن نیز مربوط به سایر پرزهای فرش است. این فرش، طبیعتا نسبت به فرش تمام ابریشم، قیمت کمتری دارد و ظرافت بیشتری در آن به کار رفته‌است. از این رو، ارزش هنری آن بسیار زیاد است.
انواع فرش دستباف بر اساس نوع گره
 فرش‌های دستباف، علاوه بر جنس الیاف، بر اساس گره نیز در چند دسته قرار می‌گیرند. این دو گره، گره ترکی و گره فارسی نام دارد و هر کدام از ویژگی‌های خاصی برخوردار است.
گره ترکی در فرش دستباف
شاید برایتان جالب باشد که بدانید چرا به این نوع گره، ترکی می‌گویند. علت آن به این موضوع برمی‌گردد که این گره در شهر تبریز رواج داشته است ک بعدها به شهرهای دیگر نیز وارد شده است. وقتی قالیباف می‌خواهد ظرافت بیشتری در فرش به کار برد، از گره ترکی استفاده می‌کند. در حال حاضر، این گره در شهرهای اصفهان، کرمان، قم و … توسط قالیبافان در فرشبافی استفاده می‌شود.
جالب است بدانید که فرش دستباف با این گره، قیمت بالاتری دارد زیرا زمان بیشتری برای اجرای نقوش ظریف نیاز است. از طرفی، این فرش‌ها به دلیل داشتن دو گره، مقاومت بالایی دارند و خراب نمی‌شوند.
گره فارسی در فرش دستباف
یکی دیگر از انواع فرش بر اساس گره، مربوط به گره فارسی است که یک طرف آن گره و طرف دیگر آزاد است. این فرش‌ها قیمت کمتری نسبت به فرش با گره ترکی دارند و بعد از چند سال استفاده، به صورت نخ نما در می‌آیند.

سخن آخر

در این مطلب هم، سعی بر این شد تا با بررسی نکات لازم، یک راهنمای خرید فرش دستباف جامع در اختیار شما قرار گیرد. اگر به هر نکته به خوبی توجه کنید و توضیحات آن را به خاطر بسپارید، به راحتی می‌توانید فرش دستباف سالم و با کیفیت را تشخیص دهید.  بسیاری از افراد بدون داشتن اطلاعاتی درباره فرش دستباف، اقدام به خرید آن می‌کنند. بدیهی است که وقتی هیچ اطلاعی از خرید محصول مورد نظر نداشته باشید، خرید خوبی را تجربه نمی‌کنید. این موضوع در مورد افرادی که بدون آگاهی، فرش دستباف می‌خرند نیز صدق می‌کند. اما با استفاده از نکات کاربردی که در این مطلب ذکر شد؛ خواهید توانست بهترین فرش دستباف را خریداری کنید.