در گذشته فرش دستباف حرف اول را میزد و به عنوان پس اندازی برای آینده محسوب می شد که با گذشت زمان و کهنه شدن به ارزش آن افزوده شده و گرانبهاتر می شد.امروزه به دلیل قیمت گران فرش دستباف و مقایسه قیمت آن با فرش ماشینی توان خرید این فرش از عهده بسیاری از افراد بر نمی آید .
اما خرید فرش دست باف به این خاطر که عمر طولانی دارد و با پا خوردن به قیمت آن افزوده می شود و شما می توانید آن را به عنوان پس اندازی برای آینده در نظر بگیرید بسیار به صرفه است.
تاریخچه فرش دستباف
با توجه به تاریخچه کهنی که در تولید فرش دستباف ایرانی وجود دارد اکنون میتوان گفت محصول بافته شده بدست هنرمندان ایرانی جزء برترین و زیباترین نوع فرش در جهان است که این امر از نظر کارشناسان بین المللی فرش تائید شده است ولی با وجود آنکه در سال ۱۳۲۸ شمسی نخستین فرش های گره دار بعنوان پوشش اسب و یا در چادر صحرانشینان مورد استفاده قرار گرفته است و بعد در تولید این محصول پیشرفت های زیادی به دست آمده محققان معتقدند که آغاز شکوفایی هنر فرش بافی در ایران به قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی برمی گردد.
فرشهای دستباف تاریخی
در میان فرشهای مهم دستباف در تاریخ ایران میتوان به فرش و قالیهای ذیل اشاره کرد :
- قالی پازیریک : این فرش قدمتی ۲۵۰۰ ساله دارد و در اندازههای ۲۱۰ در ۱۸۳ سانتیمتر و با حدود ۳۶۰۰ گره بافته شده است.
- فرش بهارستان : معروف به فرش بهار خسرو که یک قالی بسیار عالی در زمان خسرو پرویز میباشد.
- قالی دستباف عصر صفوی : یکی دیگر از زیباترین قالیهای دستباف ایرانی بوده که خلاقیت و نبوغ هنرمندان در زمان حکومت صفویان را نشان میدهد ، در این دوره قالیبافان با استفاده از طرحهایی در حدود ۱۵۰۰ تخته فرش و قالی از خود به جا گذاشته اند.
- قالی ترنج منظره حیوانات : یکی دیگر از فرشهای ایرانی است که با زمینه قرمز رنگ و طرحهای زیبایی ، تولید شده از ابریشم میباشد که موجب محبوبیت بالای آن شده است.
- قالی چلسی : یکی دیگر از فرشهای زیبای جهان قالی چلسی است که در مجموعه فرشهای موزه ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری میشود.
ویژگی های فرش دستباف ایرانی
فرش دستباف به عنوان کالای نمادین کشور ایران است تا جایی که وقتی نام فرش دستباف در سراسر دنیا به زبان می آید کشور ایران در ذهن ها تداعی می شود چرا که بهترین و زیباترین فرش ها در جهان فرش های دستباف ایرانی است.
درخشان بودن فرش دستباف
درخشان بودن و انعطاف پذیر بودن پرزهای «فرش» های دستباف از دیگر ویژگی های فرش دستباف خوب به شمار میرود . اگر پرزهای «فرش» دستباف خشن باشد تمیز کردن آن مشکل خواهد بود.
رنگ فرش دستباف
اگر انتهای پرزهای «فرش» دستباف دارای رنگی متفاوت با سطح رویی «فرش» دستباف باشد نشان از آن دارد که سطح روی «فرش» رنگ شده است و احتمال پس دادن رنگ وجود دارد .
مساله دیگر در مورد رنگ فرش دستباف است. برای اینکه خیالتان راحت شود که یک فرش دستباف مرغوبی خواهید خرید قبل از پرداخت وجه به فروشنده با یک دستمال نمدار روی قسمتی از فرش دستباف بکشید، اگر رنگ فرش دستباف مصنوعی باشد فرش به دستمال رنگ میدهد.
طرح های فرش دستباف
یک «فرش» دستباف ایرانی در سه قالب اصلی ترنج، خشتی و افشان بافته میشود که لچک ترنج بیش از همه طرفدار دارد و اکثر «فرش»هایی که در خانههای ایرانیان میبینید طرح ترنج است که حاشیههایی پهن در اطراف و طرحهای بیضی و دایرهای در میانه دارد و این طرح در «فرش» های دستباف، از معماری دوره اشکانیان الهامگیری شده است.
ابعاد فرش دست باف
از ویژگی های یک فرش دستباف این است که در فرش دستباف، چند سانتی متر اختلاف در ابعاد فرش در قسمتهای بالا و پایین وجود دارد که در واقع این یکی از مشخصات فرش دستباف است و عیب به شمار نمیرود، اما در صورتی که در قالیچه های کوچک به چشم میآید. با تا کردن فرش دستباف از قسمت میانی میتوانید از تقارن آن اطمینان پیدا کنید.
وجود تقارن در فرش دستباف
تقارن رنگ از دیگر ویژگی های یک فرش دستباف است که باید به آن توجه کرد. هنگام خرید فرش دستباف به تقارن رنگ در قسمت های متقارن توجه کنید و حتما در نور طبیعی آن را بررسی کنید، این نکته را در نظر بگیرید که رنگ فرش دستباف در جهت خواب آن تیره تر به نظر میرسد. حواستان باشد که اشکال و هندسه طرح جایی ناتمام نمانده باشد.
ارزش فرش دست باف
فرش دستباف تنها کف پوشی است که بر اثر پا خوردن، نور و شست و شو زیباییهای آن مضاعف گردیده و هیچ گاه چشم نوازی خود را از دست نمیدهد که این یکی از ویژگیهای فرش دستباف است. بالاخص اگر که فرش دستباف با استفاده از مواد رنگزای طبیعی رنگ شده باشد. فرش دستباف هر چه بیشتر پا بخورد و هرچه بیشتر بماند ارزش مالی و هنریاش بیشتر میشود.
الیاف استفاده شده در فرش دستبافت
از ویژگی های یک فرش دستباف این است که در بافت آن از الیاف طبیعی استفاده شده است. یقین داشته باشید که چون مواد تشکیل دهنده فرش دستباف از طبیعت گرفته شده و به هیچ وجه از الیاف مصنوعی استفاده نمی شود به تامین سلامت جسمانی شما کمک خواهد کرد. باید گفت برخی الیاف مصنوعی برای بیماریهایی مانند آسم خطرناک اند، حساسیت بر انگیز بوده و برای کودکان نیز زیان آورند. اما الیاف طبیعی در فرش دستباف هیچگونه حساسیتی بوجود نمیآورند.
طرحها و رنگهای متنوع فرش دستباف آرامش روحی و روانی شما را تامین و موجبات لذت بردن در زندگی را برای شما فراهم مینماید که این خود از ویژگیهای یک فرش دستباف است. شما میتوانید از میان هزاران طرح و نقشه رایج در فرش دستباف ایرانی و با رنگبندیهای بسیار متنوع آنچه را که باب طبع شماست و از دیدن آن لذت میبرید انتخاب نمایید.
سخن آخر
امروزه یکی از موارد بسیار مهمی که برای افراد به خصوص خانمهای خانهدار حائز اهمیت است ، زیبایی و شکیل بودن طراحی داخلی خانه میباشد. با این حال خرید تجهیزات سنتی میتواند در این زمینه کمک شایانی به افراد بکند. در این بین خرید فرش دستباف ایرانی جزو آن دسته از مواردی است که افراد زیادی جهت تزیین خانه خود به آن پرداختهاند. دقت داشته باشید میتوانید جهت داشتن خریدی خوب و درست ، با مشاوران فروش در این زمینه مشورت کنید و سپس اقدام به خرید این محصول کنید ، زیرا به دلیل تجربهای که این افراد در زمینه خرید و فروش انواع فرش به خصوص نوع دستباف دارند میتوانند شما را جهت انتخاب طرح و مدل آن راهنمایی کنند.